ཕྱི་བསྐྱོད་ལམ་ཡིག་༼护照༽་ནི་སྲིད་གཞུང་གིས་སྤྱི་དམངས་ཞིག་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲུད་བཞུད་ལ་འགྲོ་ཆོག་པར་སྤྲད་པའི་ཆོག་མཆན་དཔང་རྟགས་ཤིག་ཡིན། སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལག་ཁྱེར་དང་གདན་ཞུ་ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ལ་ལམ་ཡིག་ཞུས་ཚེ། སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཉིན་༡༠་ཚུན་ལམ་ཡིག་བཟོས་ནས་སྤྲོད་དགོས། སྤྲད་ཟིན་པའི་ལམ་ཡིག་དེའང་དམིགས་བསལ་ཀྱི་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ཏུ་འཁེལ་བའི་གནས་ཚུལ་འོག་ཕྱིར་བསྡུད་དང་བཙན་ཉར་བྱེད་དགོས་བྱུང་ན། ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུངས༼监察部门 ༽་ཀྱིས་ངེས་བར་དུ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་བརྒྱུད་ནས་བཙན་ཉར་བྱེད་དགོས་བ་ལས། གང་ཟག་དང་ཚོགས་པ་གཞན་པ་དཔེར་ན་སྡེ་བའི་སྡེ་དཔོན་དང་ཞང་སྲིད་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད། མངག་གཏོང་ཁང་སོགས་ལ་ཕྱི་བསྐྱོད་ལམ་ཡིག་ཕྱིར་བསྡུད་དང་བཙན་ཉར་བྱེད་མི་ཆོག་ལ་བྱེད་པའི་དབང་ཆའང་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མེད། ལམ་ཡིག་གི་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་༡༥་ནང་དུ་ལམ་ཡིག་བཙན་ཉར་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་དང་སྲིད་འཛིན་ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུང་ཀྱིས་གྱོད་གཞིའི་དགོས་མཁོ་དབང་གིས་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལམ་ཡིག་བཙན་ཉར་བྱེད་པ་ཆོག་པ་དང་། སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་བཙན་ཉར་བྱེད་འོས་བའི་ལམ་ཡིག་དེ་གཞུང་ལ་མ་སྤྲད་ན། ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་སོགས་ཀྱིས་ཕྱི་བསྐྱོད་ལམ་ཡིག་སྤྲོད་པའི་ལས་ཁུངས་ལ་ལམ་ཡིག་དེ་ནུས་མེད་གསལ་སྒྲག་སྤེལ་བའི་རེ་སྐུལ་བྱེད་ཆོག

ཁྲིམས་གླེང་གི་དྲ་རྩོམ་དང་སྐད་འཕྲིན་སོགས་བརྒྱུད་ནས་ཤེས་ལྡན་མང་བོས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ། བསམ་འཆར་དང་རོགས་རམ་གནང་བ་ལ་སྙིང་ཐག་པས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ། དེའི་ནང་ནས་མཁྱེན་ལྡན་འགའ་ཤས་ཀྱིས་རི་མོ་དང་སྒྲ་ཐག་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེས་དོན་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གསལ་བཤད་བྱེད་ཐུབ་ན་བཟང་ཞེས་བའི་བསམ་འཆར་བཏོན་པས། ང་རང་གིས་ཀྱང་ཨ་རི་སོགས་ན་༼ཁྱེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཤེས་དགོས༽ཞེས་བའི་རི་མོ་དང་ཡི་གེ་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ནས་ཉེས་དོན་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་སོ་སོར་དཔག་པའི་ཐོབ་ཐང་མཚམས་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ལས་གཞི་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་མི་མང་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མཐོང་བས། ང་ཚོ་ལའང་འདི་འདྲའི་ཡིག་ཆ་ཁག་ཡོད་ན་བོད་ནང་གི་སེར་སྐྱ་མི་མང་གིས་རང་རང་གི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཐད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་ཐོགས་པར་སྙམ་ནས། བོད་ཀྱི་དེང་རབས་ན་གཞོན་སྒྱུ་རྩལ་བ་འགའ་ཤས་དང་སྡོང་ནས་ཡི་གེ་དང་རི་མོ་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་ཉེས་དོན་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་གི་ཐོབ་ཐང་དང་ཤེས་དགོས་བའི་ཤེས་བྱ་ཁག་མཚམས་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ཡིག་ཆ་འདི་བཟོས་བ་ཡིན། མཁྱེན་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་གང་མོས་ལྟར་ཕྱོགས་སོ་སོའི་བོད་མིར་བཀྲམ་རོགས་གནང་།

关于札西次仁先生「谨呈西藏自治区人大代表的信」，国家民委文宣司按上级有关批示，专门就此事于2007年7月7日至8日在北京召开了专家座谈会，来自高校、科研、新闻出版等部门的藏语三大方言区的藏学专家，就此问题进行了认真、严肃的讨论。现将专家讨论意见综述如下： 专家们在详细阅读了1987年颁布的《西藏自治区学习、使用和发展藏语文的若干规定(试行)》(以下简称：旧《规定》)及其1988年印发的实施细则和2002年5月22日通过的《西藏自治区学习、使用和发展藏语文的规定》(以下简称：新《规定》)后指出： 新《规定》和旧《规定》的内容相差很大，旧《规定》及其实施细则制定得很细很切合实际，对藏语文的学习、使用和发展很有利，可操作性强，更重要的是符合《宪法》、《自治法》等的相关规定。但是，在新《规定》中却删除了旧《规定》中许多有利于藏语文发展的重要内容，而这些被删除的内容恰恰是体现国家的民族平等政策的重要标志，作为官方档尤其是作为法规性档是应该而必须存在的。新《规定》的这种不切实际、不符合国家法规政策的修改方法，实际上取消了《宪法》、《自治法》等赋予藏民族的学习使用藏语文的权利和自由，这对于西藏自治区学习、使用和发展藏语文有着很大的负面影响，是一种历史性的倒退。从这个角度来讲，西藏大学教师札西次仁先生写给西藏自治区人民代表的信，观点十分准确。新《规定》的这种不足和负面影响，从长远看不仅不利于西藏社会经济的稳定发展，更不利于促进民族团结、不利于构建和谐社会、不利于落实科学发展观。

2002年，西藏自治区立法机关对1987年通过的《西藏自治区关于学习，使用，发展藏语文的若干规定》进行大修，修改时删除了很多原有的十分有利于藏语文使用和发展的条款。此次修改极大的消弱了藏语文的法律地位，进而影响了藏语文在自治区各项领域中的使用和发展。面对这个严峻的局面，扎西才让先生奋笔疾书，向自治区立法机关写信呼吁保护藏语的自治权。为了让更多的人看到这封信，本站将此信载

  ད་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༦པའི་ཡས་མས་སུ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སློབ་གསོ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལྷ་སའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྫོང་ཁག་ཁ་ཤས་ཀྱི་སློབ་ཆུང་སློབ་མའི་རྩིས་རིག་གི་ཁྲིད་གཞི་བོད་སྐད་ཀྱིས་ཁྲིད་བཞིན་པ་དེའི་མཚམས་བཅད་ནས་རྒྱ་ཡིག་གིས་ཁྲིད་དགོས་བའི་སྲིད་འཛིན་ཡིག་ཆ་ཞིག་སྤེལ། ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་དོན་དང་དམིགས་ཡུལ་ལ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་མི་ཁྲིམས་འཛིན་པ་བདེ་ཁང་བྱམས་པ་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་༼ སུས་བོད་རིགས་བྱིས་པ་དག་གི་བོད་ཡིག་སློབ་གསོའི་ཐོབ་ཐང་བརྐུ་འཕྲོག་བྱས་བ་རེད། བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཐོབ་ཐང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ།༽་ཞེས་བའི་དྲ་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་གཞིར་བཟུང་ཏེ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སློབ་གསོ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་དེ་ལ་དགག་པ་བརྒྱབ་ཅིང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བཙུགས་པའི་སློབ་གྲྭ་ནས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་སློབ་ཁྲིད་དང་སློབ་གསོ་ལ་ཁག་ཐེག་བྱེད་པ།བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཁྲིད་གཞི་ཚང་མ་གཅིག་གྱུར་བྱས་ཏེ་ཁྲིད་གཞི་རྙོག་འཛིང་གི་གནས་ཚུལ་མཚམས་གཅོད་བྱེད་པ། བོད་སྐད་ཡིག་བེད་སྤྱད་ནས་ཡིག་རྩལ་གཏོང་བ་ལ་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས་ཤིང་མི་རིགས་འདྲ་མིན་གྱི་དགེ་རྒན་ལ་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲད་ནས་སློབ་མ་དང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་སླ་བར་བཟོ་བ་བཅས་བའི་རེ་འདུན་བཞི་བཏོན།  བདེ་ཁང་བྱམས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་ལ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སློབ་གསོ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་༼ བོད་ལྗོངས་ཀྱི་དེང་རབས་སློབ་གསོ། རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་མི་ཚེ་སྔར་བས་མཛེས་བར་བྱ།༽ཞེས་བའི་དགག་ལན་ཞིག་འཕྲད་དུ་སྤེལ་ནས་རྒྱའི་སྐད་ཡིག་བོད་ལྗོངས་ནས་བཙན་སྤེལ་བྱེད་པ་ནི་དེང་རབས་སློབ་གསོ་ཡི་དགོས་མཁོ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་འདུག

༢༠༠༧ལོར་བློ་མཐུན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཁྲིམས་བཟོ་བ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་གནད་ཡོད་ལས་ཁང་སོགས་ལ་སྙན་ཞུ་ཞིག་ཕུལ་ནས་༢༠༠༢ལོའི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཡུལ་ཁྲིམས་བཟོ་བཅོས་གསར་བ་དེས་རྩ་ཁྲིམས་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་སོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་སྤྲད་པའི་བཀོད་སྤྱོད་ཀྱི་དབང་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་ཚབས་ཆེན་བཟོས་ཡོད་པས་སྐད་ཡིག་སྐོར་གྱི་ཡུལ་ཁྲིམས་གསར་བ་དེར་ཡང་བསྐྱར་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས་བའི་འབོད་བསྐུལ་ཤུགས་དྲག་གནང་། རྒྱལ་ཁབ་མི་རིགས་ལས་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཁོང་གི་འབོད་སྐུལ་གྱི་སྐོར་ལ་གོང་རིམ་པས་བཀའ་ལྟར་བོད་ཡིག་ཆེད་མཁས་མི་སྣ་བསྐངས་ཏེ། ༢༠༠༧ལོའི་ཟླ་༧པའི་ཚེས་༧དང་ཚེས་༨བཅས་ཉིན་གཉིས་རིང་ལ་པེ་ཅིན་ནས་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་གི་བསམ་འཆར་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱས་མཐར། ཁོང་གི་བསམ་འཆར་གནས་ལུགས་དང་མཐུན་ཞིང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་ཡུལ་ཁྲིམས་གསར་བ་དེས་རྩ་ཁྲིམས་དང་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་དགོངས་པ་དང་འགལ་ནས་བོད་ཡིག་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ནས་བཀོད་སྤྱོད་བྱེད་པར་བཀག་བསྡོམས་བྱས་བ་དེ་ཁྲིམས་འགལ་ཡིན་པས་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས་ཞེས་བློ་མཐུན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་གི་བསམ་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཡོད། གཤམ་དུ་བཞག་ཡོད་པ་ནི་ཁོང་གི་སྙན་ཞུ་དང་ཞུ་མཆིད་ཀྱི་དཔར་ཡིན། ཚང་མས་གཟིགས་རོགས་འཚལ།   扎西次仁关于语言报告藏文版.pdf

མི་རིགས་ཁྱད་གསོད་ཅེས་བ་ནི་མི་རིགས་དང་གང་ཟག་ཅིག་གི་རིགས་རུས་དང་བྱད་གཟུགས། བདོག་པ་དང་ཆབ་སྲིད་གོ་གནས་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་དེར་ཁྱད་གསོད་དང་བརྙས་དམོད་བྱེད་པའམ། ལོགས་སུ་བཀར་ནས་མཐོང་ཆུང་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཡིན། དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་བྱས་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན རྒྱ་སྐད་ཀྱིས་དེ་ལ་༼民族歧视 ༽ཟེར་ཞིང་དབྱིན་ཇིའི་སྐད་གྱིས་དེ་ལ་༼ discrimination༽ཟེར། དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་གསུམ་དང་དེ་ལས་འཕྲོས་བའི་ཁྲིམས་ལུགས་གཞན་དང་འགལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཡང་ཡིན། རྒྱ་རིགས་ལ་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱེད་པའི་གོམས་སྲོལ་ངན་པ་དེ་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཆེད། རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་གསུམ་པ་དང་བཞི་བ། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་༩་བ་བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱ་མི་ཆོག་པའི་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད།  ད་བར་རྒྱ་ཡུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མང་བོ་ཞིག་ན་གནམ་གྲུ་ཐང་དང་མགྲོན་ཁང་སོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་དང་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པར་ཁ་གཡར་ནས་རང་རེའི་རིགས་ལ་ཁྱད་གསོད་དང་མཐོང་ཆུང་ཤུགས་དྲག་བྱེད་གིན་ཡོད། དེར་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས་ན་བརྙན་རིས་འདི་ནང་གི་དཔའ་མཛངས་ལྡན་པའི་ཕོ་གསར་དེའི་ཐབས་ཤེས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་བ་མ་ཟད། གྱོད་གཞི་སོ་སོའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་དཔང་རྟགས་སོགས་བསྡུ་རུབ་བྱས་ཏེ་སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་གཏུག་བཤེར་རམ་དམངས་དོན་གྱི་གཏུག་བཤེར་དང་ཉེས་དོན་གཏུག་བཤེར་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་རང་གི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས།

རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་བཟོ་བ་བའི་ཁྲིམས་སོགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཚངས་ཐིགས་བྱས་ཏེ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ན་ཡོད་པའི་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དྲུག་སྟེ་མགོ་ལོག རྨ་ལྷོ། ཡུལ་ཤུལ། མཚོ་ནུབ། མཚོ་ལྷོ་དང་མཚོ་བྱང་བཅས་ཀྱི་སློབ་གསོ་དང་རིག་གནས་སོགས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ཡུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྲིམས་བཟོའི་ཆུ་ཚད་དང་གནས་བབ་སོགས་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་དུས་གནད་དོན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་མཐོང་། ༡༩༨༤ལོར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཁྲིམས་སྤེལ་བ་རེད། དེའི་རྗེས་སུ་ཁྲིམས་བཟོ་ཆུ་ཚད་བཟང་ངན་ལ་མ་ལྟོས་བར་མི་རིགས་ས་ཁུལ་ནས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་དང་རིག་གནས་སློབ་གསོ་ལས་དོན་རང་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཁྲིམས་བཟོ་བའི་ཚ་རླབས་འཕྱུར། མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱིས་༡༩༨༧ལོར་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་སྤེལ་བ་དང་། རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་ཅེས་བ་ནི་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རྩ་བའི་ཁྲིམས་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ཁྲིམས་ཤིག་ཡིན། བཟོ་མཁན་ནི་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་སུ་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་ཚད་ཀྱིས་ཁྱབ་ཡོད་པ་ཇི་བཞིན་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་གིས་སོ་སོས་དབང་འཛིན་པའི་ས་ཁུལ་ཡོངས་ལ་ཡུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་དབང་ཚད་ཀྱིས་ཁྱབ་ནས་བསྡད་དགོས་བ་ཞིག་ཡིན་དགོས།

གཤམ་གྱི་རྩོམ་ཡིག་དང་སྒྲ་ཐག་འདིའི་ནང་དུ་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཁྲིམས་བཟོ་དང་། ཁྲིམས་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཐོབ་ཐང་བརྩོན་ལེན་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་བའི་ཐབས་ལམ་ཆེ་ལོང་ཙམ་བརྗོད་ཡོད་པ་གསན་གཟིགས་གནང་བར་འཚལ། ༢༠༡༠་ལོར་རེབ་གོང་དང་ཆབ་ཆ་སོགས་ནས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་བཀོད་སྤྱོད་དང་དར་སྤེལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་གི་ཆེད་དུ་དགེ་སློབ་ཚོས་སྐད་འབོད་དང་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་ཏེ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་གི་སློབ་གསོ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བོད་སྐད་ཡིག་རྩ་མེད་དུ་བཟོ་བའི་ནོར་འཁྲུལ་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཡིག་ཆ་ལ་དཔའ་མཛངས་ལྡན་པའི་ངོ་རྒོལ་བྱས་མཐར། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་ནས་འཛིན་སྐྱོང་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས། ཡིན་ནའང་བ་མ་ཤི་རྙང་མའི་རྒྱུན་མི་ཆད་ཟེར་བ་ལྟར་ད་ལོའི་ཟླ་དྲུག་པའི་ཡས་མས་སུ་གྲོང་ཁྱེར་ལྷ་ས་སྲིད་གཞུང་གི་སློབ་གསོ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཡང་ངེས་ཅན་གྱི་གོ་རིམ་དང་ས་གནས་ཁྲིམས་བཟོ་མ་བརྒྱུད་པར་སློབ་ཆུང་སློབ་མའི་རྩིས་རིག་གི་ཁྲིད་གཞི་སོགས་རྒྱ་ཡིག་ལ་བཙན་ཏུ་བསྒྱུར། དེར་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛིན་ལས་བྱེད་པ་བདེ་ཁང་བྱམས་པ་སོགས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་བོད་རང་སྐྱོང་སྲིད་གཞུང་ལ་སུན་འབྱིན་ཡི་གེ་ཞིག་ཕུལ་ཡོད་མོད། མཚོ་སྔོན་ལྟ་བུའི་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེན་བྱས་མེད་སྟབས། སྲིད་བྱུས་དེ་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་སྐོར་མིག་སྔར་བྱུང་ཐུབ་མེད་པ་འདྲ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སློབ་གསོ་ལས་ཁང་གིས་འཕྲད་དུ་གསར་ལམ་བརྒྱུད་ནས་བདེ་ཁང་བྱམས་པ་ཡི་སུན་འབྱིན་ལ་རྩ་ཁྲིམས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ཁྲིམས་སྒྲུབ་བྱེད་ཏུ་བཀོལ་ནས་ལན་ཞིག་བཏབ་ཏེ་ལྷ་སའི་སློབ་གསོ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཡང་དག་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་འདུག དེས་ན་དོན་རྐྱེན་འདི་ཕུགས་ཀྱི་་འབྲེལ་ཡོད་ཁྲིམས་ལུགས་དང་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ངོ་སྤྲོད་ཆེ་ལོང་ཙམ་བྱས་ཏེ། བོད་རིགས་ཤེས་ཡོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་དང་སོ་སོ་ས་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་སྐད་ཡིག་གི་བཀོལ་སྤྱོད་དང་དར་སྤེལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་ལ་གཡག་རྔ་ལྟར་སྲུང་དགོས་ལ། ཡུལ་ཁྲིམས་བཤིག་པའི་ཁྲིམས་བརྒལ་སྲིད་བྱུས་ལ་འཐབ་འཛིང་ལྷོད་ཡངས་མེད་པར་གནང་དགོས།

རྔ་བ་ས་ཁུལ་གྱི་དབང་འཛིན་པས་མང་ཚོགས་ལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བར་བསྙད་བཏགས་ནས་༼དགོན་པའི་གྱོད་དཔེ་ཀློག་དེབ་༽ཟེར་བ་ཞིག་གྲྭ་བ་རྣམས་ལ་བཀྲམས་ནས་ནན་སྐུལ་གྱིས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུ་བཅུག སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་གལ་ཆེ་བར་བཟུང་ནས་ཁྱབ་སྒྲག་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ནི་མང་ཚོགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁོ་བོས་ནམ་རྒྱུན་འདི་འདྲའི་ལས་གཞི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱེད་གིན་ཡོད། ཡིན་ནའང་གྱོད་དཔེ་ཀློག་དེབ་འདི་ནི་ཁྲིམས་ཁྱབ་སྒྲག་བྱེད་པ་ལས་ཁྲིམས་བཤིག་པ་ཁྱབ་སྒྲག་བྱེད་པའི་ཀློག་དེབ་ཅིག་ཏུ་མཐོང་བས་ཐ་གཅིག་ཏུ་དགག་པ་བརྒྱག་དགོས་བྱུང་། གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེས་རང་རེའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཉེས་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་གསུམ་པ་ཉེས་ཆད་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་ཀྱི་རྩ་དོན་སྣང་མེད་དུ་བཏང་ཞིང་། སྐབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་བཞི་བའི་༼ ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པའི་གནད་དོན་སྐོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་༽ཞེས་བྱ་བའི་སྲིད་དོན་དབང་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལས་བརྒལ་བའི་དབང་ཐང་གཏན་འཁེལ་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་མེད་པར་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འཕྲི་བ་དང་འོས་འགན་སྣོན་པའི་བྱ་གཞག་སྤེལ་མི་ཆོག་ཅེས་བའི་རྩ་དོན་དང་རྦད་དེ་འགལ་ཡོད།